Omurga Kırıklarının Nedenleri
Omurga kırıkları, omurganın bir veya daha fazla omurunun kırılması veya çatlaması durumudur. Bu tür kırıklar, travmatik yaralanmalar, osteoporoz, tümörler veya diğer sağlık sorunları nedeniyle meydana gelebilir. Omurga kırıkları ciddi olabilir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir, çünkü omurilik ve sinirler üzerinde baskı oluşturabilirler.Bu baskı sonucu felç gelişebilir.
- Travma:
- Araç kazaları
- Yüksekten düşme
- Spor yaralanmaları
- Fiziksel darbe
- Osteoporoz:
- Kemiklerin zayıflaması ve kırılgan hale gelmesi, özellikle yaşlılarda
- Tümörler:
- Omurgada bulunan veya omurgaya metastaz yapmış kanserler
- Enfeksiyonlar:
- Omurga kemiklerinde enfeksiyonlar (örn. vertebral osteomiyelit)
- Diğer Hastalıklar:
- Metabolik kemik hastalıkları
Omurga Kırıklarının Türleri
- Kompressiyon Kırığı:
- Omurun ön kısmının çöktüğü kırıklardır.
- Genellikle osteoporoz nedeniyle meydana gelir.
- Patlama Kırığı (Burst Fracture):
- Omurun hem ön hem de arka kısmının parçalandığı ve omurilik kanalına yayıldığı kırıklardır.
- Genellikle yüksek enerjili travmalar sonucu oluşur.
- Ciddi kalıcı felçlere neden olabilir
- Kırıklı Çıkık (Fracture-Dislocation):
- Omurda kırık ve aynı zamanda omurun yer değiştirmesi durumudur.
- Ciddi yaralanmalara neden olabilir.
- Ciddi ve kalıcı felçlere neden olabilir
- Transverse Process Kırığı:
- Omurun yan uzantılarının kırılmasıdır.
- Genellikle direkt darbe veya aşırı gerilme sonucu oluşur.
- Nörolojik hasara neden olma riski azdır.
- Spinous Process Kırığı:
- Omurun arka kısmındaki çıkıntıların kırılmasıdır.
- Direkt darbe veya aşırı gerilme sonucu oluşur.
- Nörolojik hasara neden olma riski azdır.
Omurga Kırıklarının Belirtileri
- Ani ve Şiddetli Ağrı: Kırık bölgesinde ani ve şiddetli ağrı hissi.
- Hareket Kısıtlılığı: Hareket etmekte zorlanma veya hareket kısıtlılığı.
- Nörolojik Semptomlar: Uyuşma, karıncalanma, kas güçsüzlüğü veya kaybı
- Felç: Kollarda veya bacaklarda hareket azlığı veya kaybı. Geçici veya kalıcı olabilir.Yürüyememe veya ellerini kullanamama veya herikisinin birlikte görülmesidir.
- Şekil Bozukluğu: Omurgada anormal şekil veya deformite.
- Nefes Alma Zorluğu: Göğüs bölgesindeki kırıklarda nefes alma zorluğu.
Omurga Kırıklarının Tedavisi
Tedavi, kırığın türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri konservatif (cerrahi olmayan) yöntemlerden cerrahi müdahalelere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.
Konservatif (Cerrahi Olmayan) Tedavi Yöntemleri
- Yatak İstirahati:
- Kırığın iyileşmesi için yatak istirahati gerekebilir.
- Ortez (Korse) Kullanımı:
- Omurgayı stabilize etmek ve iyileşme sürecini desteklemek için korse kullanımı.
- Ağrı Yönetimi:
- İlaçlar: Nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve analjezikler ağrıyı ve inflamasyonu hafifletmek için kullanılır.
- Epidural Steroid Enjeksiyonları: Sinir köklerindeki inflamasyonu ve ağrıyı azaltmak için.
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon:
- Kırık iyleşiminden sonra Omurga hareketliliğini ve gücünü yeniden kazandırmak için fizik tedavi programları. Kırığın erken döneminde uygulanmaz.
Cerrahi Tedavi Yöntemleri
Ciddi omurga kırıkları veya konservatif tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
- Vertebroplasti ve Kifoplasti:
- Vertebroplasti: Omurga kırığını stabilize etmek için kemik çimentosu enjekte edilir.
- Kifoplasti: Omurga kırığını düzeltmek ve stabilize etmek için bir balon kullanılır, omurga içerinde bir boşluk oluşturulduktan sonra ve ardından kemik çimentosu enjekte edilir.
- Spinal Füzyon:
- Omurları birbirine kaynaştırarak omurganın stabilitesini sağlamak için kullanılır.
- Kemik greftleri ve metal implantlar kullanılarak omurlar sabitlenir.
- Dekompresyon Cerrahisi (Laminektomi):
- Sinir kökleri veya omurilik üzerindeki baskıyı azaltmak için omurganın arka kısmının (lamina) çıkarılması işlemidir.
- Bazen bu prosedür, spinal füzyon ile birleştirilebilir.
Cerrahi Sonrası Bakım ve Rehabilitasyon
Cerrahi tedaviden sonra hastaların iyileşme sürecini hızlandırmak ve komplikasyonları önlemek için bazı adımlar izlenir:
- Fizik Tedavi: Ameliyat sonrası omurganın stabilitesini artırmak, esnekliği ve gücü yeniden kazandırmak için fizik tedavi programları uygulanır.
- Ağrı Yönetimi: Cerrahi sonrası ağrıyı yönetmek için ilaçlar ve diğer ağrı yönetimi teknikleri kullanılır.
- Düzenli Kontroller: Cerrahınızla düzenli kontroller yapmak, iyileşme sürecini izlemek ve olası komplikasyonları önlemek için önemlidir.
Omurga kırıkları tedavisi, hastanın semptomlarına, kırığın türüne ve şiddetine göre belirlenir. Omurga kırıkların bir kısmı kaza esnasında gelişmekte ve hastalardA KUVVET KAYIPLARINA ,FELÇE neden olmaktadır. Budurumdaki hastaların acil ameliyat edilmesi gerekmektedir.
Omurga kırıklarının bir kısmı ise omurga gövdesinde kırığa neden olmakta ve herhangi bir sinir basısına ve kuvvet kaybına neden olmamaktadır. Bu durumdaki hastların tedavileri planlanarak yapılmalıdır.
Hazırlayan: Doç.Dr.Yahya Güvenç
Enter the text or HTML code here
