İDİYOPATİK SKOLYOZ

İDİYOPATİK SKOLYOZ

İdiyopatik skolyoz, skolyozun en yaygın türüdür ve tüm vakaların yaklaşık %80’ini oluşturur. “İdiyopatik” terimi, nedeninin bilinmediği anlamına gelir. İdiyopatik skolyozun kesin nedeni belirsizliğini korusa da oluşumuyla ilgili çeşitli teoriler vardır:

1. Genetik: İdiyopatik skolyozun genetik bir bileşene sahip olduğunu gösteren güçlü kanıtlar vardır. Ailelerde görülme eğilimi gösterir ve aile öyküsü olan bireylerin bu durumu kendilerinde geliştirme riski daha yüksektir. Araştırmalar, bazı genlerin omurga eğriliğinin gelişiminde rol oynayabileceğini göstermiştir.
2. Anormal Büyüme Modelleri: İdiyopatik skolyoz genellikle ergenlik öncesi gibi hızlı büyüme dönemlerinde ortaya çıkar. Bu büyüme atakları sırasında omurganın kemiklerinin farklı oranlarda büyüyerek eğriliğin gelişmesine yol açtığı teorize edilmiştir.
3. Kas Dengesizlikleri: Bazı araştırmacılar, omurgayı destekleyen kaslardaki kas dengesizliklerinin veya asimetrilerinin skolyoz gelişimine katkıda bulunabileceğine inanmaktadır. Bir grup kas karşı gruba göre daha güçlü veya daha sıkıysa, omurganın hizasının bozulmasına neden olabilir.
4. Sinir Sistemi Anormallikleri: Sinir sistemindeki anormalliklerin idiyopatik skolyozda rol oynayabileceğini gösteren bazı kanıtlar vardır. Bu, dengesizliğe ve eğriliğe yol açabilecek beynin sırt kasları üzerindeki kontrolüyle ilgili sorunları da içerir.
5. Hormonal Faktörler: Hormonlar, özellikle de büyüme ve ergenlik ile ilişkili olanlar, idiyopatik skolyoz gelişiminde de etkili olabilir. Araştırmalar, hormonal dengesizliklerin veya büyüme atakları sırasındaki değişikliklerin bu duruma katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.

Bu teoriler olası nedenlere dair fikir verirken, idiyopatik skolyozun kesin mekanizmasının belirsizliğini koruduğunu belirtmek önemlidir. Çoğu vaka muhtemelen genetik, gelişimsel ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunu içerir.

İdiyopatik skolyoz tipik olarak çocukluk veya ergenlik döneminde, çocukların büyüme atakları yaşadığı dönemde ortaya çıkmaya başlar. Genellikle yavaş ilerler ve başlangıçta fark edilebilir semptomlara neden olmayabilir. Eğrilik ilerledikçe düzensiz omuzlar, omurgada görünür bir eğri veya eşit olmayan kalçalar gibi belirtiler daha belirgin hale gelebilir.

Erken teşhis, idiyopatik skolyozun tedavisinde anahtardır. Özellikle büyüme yıllarında fiziksel muayeneler sırasında rutin taramalar, durumun erken tespit edilmesine yardımcı olabilir. Tedavi seçenekleri eğriliğin şiddetine ve kişinin yaşına göre değişmektedir. Bu seçenekler gözlem, destek, fizik tedavi veya daha ciddi vakalarda eğriliği düzeltmek ve daha fazla ilerlemeyi önlemek için ameliyatı içerebilir. (Soru için www.yahyaguvenc.com.tr formdan soru sorabilirsiniz)

Düzenleyen: Doç.Dr.Yahya Güvenç